De kiezer heeft weer gesproken. Op het laatste moment zijn veel van de kiezers meegegaan in de tweestrijd tussen VVD en PvdA. Vrijwel alle andere partijen hebben daar het tol voor moeten betalen. ‘Winners take all’.

Christelijke politiek?

Geeft de uitslag ook aan dat er geen toekomst meer is voor christelijke politiek? Dramatisch is de teruggang van het CDA. Dit verlies wordt niet gecompenseerd door winst van CU of SGP, integendeel. Opgeteld komen de christelijke partijen nog wel als derde uit de bus, maar met niet meer dan zo’n 14% is het een kleine speler. Blijft er in een post-christelijke samenleving hooguit ruimte voor getuigenispolitiek, die echter nauwelijks politieke macht zal hebben (te vergelijken met de Partij voor de Dieren)? In ieder geval is het tijd voor een open en eerlijke discussie over de toekomst van christelijke politiek in een post-christelijke tijd.

Zwevende kiezers

Opvallend is dat de SP niet de voorspelde winst haalde en dat de PVV meer dan een derde van haar zetels verloor. Nooit heeft de kiezer zozeer gezweefd, en nooit eerder heeft dit zozeer geresulteerd in een tweestromenland. Wie denkt dat zo alles tot klare verhoudingen terugkeert, vergist zich. Kiezers zullen blijven zweven en waar ze landen moet per keer afgewacht worden. De SP heeft geen gelukkige campagne gehad en Roemer verbleekte naast Samsom. Wilders was de meest gehaaide debater, maar zijn meningen zijn te extreem geworden, en zijn rol is voorlopig uitgespeeld. Maar het onbehagen dat hierdoor vertegenwoordigd wordt is niet weg en altijd weer de kop opsteken.

Middenbeleid

De komende tijd zal uitwijzen of de winnaars met elkaar in zee gaan al of niet met andere partijen. Dan kan er een ‘middenbeleid’ gevoerd gaan worden. Economisch moet er wel een mix te maken vallen.  ‘Europa’ zal ook wel op te lossen zijn. Zelfs rond het thema zorg zullen partijen elkaar kunnen vinden. Kortom, er zal gepolderd moeten worden. Voorlopig zijn we verkiezingsmoe en willen we nu gewoon zakelijke regeerders en een redelijk parlement.

De uitkomst zal dan wellicht niet iets zijn om de vingers bij af te likken. De grote idealen zullen politiek niet verwezenlijkt gaan worden  en grote visioenen liggen voorlopig te slapen. De grote woorden van de afgelopen tijd waren allemaal wat hol.

Oog voor de zieken en de Grieken

Als kerk moeten verhouden we ons tot deze politieke constellatie. Grote woorden spreken wordt snel iets voor de eigen achterban. De kloof tussen wereld en koninkrijk van God is wat maten groter dan we soms hebben gemeend. Ook als kerk moeten we ons realiseren in een post-christelijke samenleving te leven. Daarbij is het zaak dat de kerk, hoe bescheiden ook, blijft spreken namens allen die geen stem hebben, ook als ze die nog wel hebben mogen uitbrengen. Oog voor hen die de rekening van de crisis betalen, van de zieken tot de Grieken.

Maatschappelijk middenveld

En verder zal het hopelijk een tijd worden waarin de betekenis van de kerk als gemeenschap nieuwe betekenis krijgt en opnieuw beoefend gaat worden. Niet alles wordt in den Haag beslist. Het is tijd voor burgerschap, tijd voor een sterk maatschappelijk middenveld, maar bovenal: tijd voor een kerk die terugkeert naar haar oorspronkelijke wortels: een leefgemeenschap te zijn in Jezus naam, met zorg voor elkaar, met een hart voor mensen om ons heen, en met een verantwoordelijkheid voor Gods goede schepping.

13 september 2012 – dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland

In dit Commentaar bij de tijd werpen bestuurders en functionarissen van de Protestantse Kerk elke veertien dagen hun licht op actualiteiten in kerk en samenleving.